Panik atak bir kaygı bozukluğudur. Kendiliğinden ve beklenmedik bir durum ile koku atağı şeklinde görülür. Herhangi bir uyarana maruz kalmadan belirtileri her an ortaya çıkabilir. Yolda yürürken, uyurken, alışveriş yaparken, bir iş toplantısı yaparken atak yaşanabilir. Atak anında kişi tam bir felaket senaryosu oluşturur. Sanki dünyanın en kötü şeyini yaşayacakmış hatta ölecekmiş gibi hisseder.
Kaygıyı yönetme, duyguları düzenleme üzerine çalışırsa ve bu felaket senaryosu değiştirilirse panik atak önlenebilir bir şeydir.
Panik Atağın Nedenleri?
Yoğun kaygı, aşırı stres, düzensiz uyku, sağlıksız beslenme, ekonomik durum, sosyal çevre, travmatik olaylar, alkol ve madde bağımlılığı, fobiler, fiziksel veya psikolojik başka bir rahatsızlığa sahip olmak en sık atak nedenleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kaygının konuşulduğu, kaygıyı ve panik atağın öğrenebileceği bir ev veya çevrede yetişmiş olmakta panik atağa neden oluşturabilir.
Bunlar dışında mükemmeliyetçilik, genetik faktörler ve beyin fonksiyonları ile ilgili durumlarda yol açabilmektedir.
Kişi panik atak anında bunları hiç düşünmemiş, olumsuz hiçbir durum yaşamamış olabilir. Panik atak anında kişi gerçek bir sıkıntı yaşanmasa da atak oluşabilir. Öncesinde neler yaşandığı ve tetikleyiciler önemlidir.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak yoğun fizyolojik belirtilerle kendini gösterir. Buna bağlı olarak kalp çarpıntısı, nefes darlığı, titreme, terleme, sıcak ya da soğuk basması gibi semptomları da yaşatabilir. Atak başladıktan yaklaşık 10 dakika sonra en üst seviyelerde yaşanır ve genellikle 10-30 dakika kadar sürer. Nadir olarak bazı kişilerde bu süre 1 saate kadar çıkabilir. Atak bittikten sonra kişide yorgunluk oluşabilir ve bu yorgunluğun geçmesi de saatler sürebilir. Psikolojik etkileri ise daha uzun sürmektedir.
Panik Atak geçiren biri o an felç kalacağını, bayılacağını, öleceğini, akli dengesini kaybedeceğini düşünerek yoğun bir kaygı ve korku yaşar.
Panik atak yaşayan kişi atağın tekrarlanmasından korkar. Önemli bir yer veya durumda panik atak geçirmekten endişe duyar. Panik atağın kendisini nasıl etkileyeceğini düşünür ve kendisini diken üstündeymiş gibi hisseder. Panik atak bazen böyle bir kısır döngüye girer. Tekrardan olur mu? Ne zaman olur? Gibi bir beklenti anksiyetesi de yaşatabilir.
Panik Atak Tedavisi
Süreç kişiden kişiye göre değişse de tedavisi mümkün bir şeydir. Panik Atağın çeşitli birçok tetikleyicisi ve sebebi olabilmektedir. Öncelikle kişinin hangi durumlarda ve hangi düşünceler sonrasında panik atak geçirdiği, nasıl bir ortamda yaşadığı, başa çıkma stratejisi var mı bunları öğrenmek gerekir. Ardından buna en uygun psikoterapi yaklaşımıyla süreç ilerletilir. Psikoeğitimle birlikte özdenetim çalışılması da yararlı olabilir. Terapi dışında bir psikiyatrist ile ilaç tedavisine de başvurulabilir.
Panik Atak hayat kalitesini ve işlevselliğin düşüşüne yol açabilmektedir. Okul, iş, sosyal hayat gibi birçok alanı etkileyebilir. Eğer sizin içinde bir panik atak döngüsü oluştuysa ve üstesinden tek başına gelmekte zorlanıyorsanız bir psikolog veya psikiyatrdan destek alabilirsiniz.