Günlük hayatta pek çok sınır ihlali yaşıyoruz. Bazı kişiler bu durumu fark ederken, bazı kişiler yaşadığı durumdan rahatsız olsalar bile ya bir sınır ihlale maruz kaldığını fark edemiyor ya da sınır çizmekten hayır demekten çekiniyor.
Sanki hayır dediğinde, sınır çizdiğinde, mesafe koyduğunda karşısındaki kişiye ayıp olacakmış, kırılacak veya üzülecekmiş diye susmayı tercih edebiliyor.
Peki neden sınır ihalelerine karşı tepki veremiyoruz?
Kültürün, yetiştirilme biçiminin, yaşadığı çevrenin etkisi kadar kişinin benlik algısı ve şemalarının rolü de oldukça etkilidir. Kişi yetiştiği ortamda sağlıklı bir sınır bilincini göremediyse veya her sınır çizmek istediğinde bunu onaylamayan veya saygı duymayan kişilerle karşılaştıysa bir süre sonra bunu normal olarak algılayarak gelecekte de bu duruma tepkisiz kalabilir.
Sınır bazen kulağa olumsuz bir şeymiş gibi gelse de bunu doğru üslupla, yaklaşımla, doğru düzeyle çizdikçe de sağlıklıdır. Kurulan tüm ikili ilişkilerde, ikili diyaloglarda veya etkileşimlerde belirli bir düzeyde sağlıklı sınırlar olmalıdır.
Sağlıklı sınırlar çizebilen bir kişi nelerden sorumlu olup olmadığının bilincindedir. Duygu ve düşüncelerini özgürce ifade edebilir. Kişi bir başkasına saygı gösterdiği kadar kendi benliğine de saygı gösterir.
Günümüzde depresyon, kaygı bozuklukları, yeme bozuklukları, ilişki problemleri, sosyal kaygı gibi çeşitli psikolojik problemlerinin sınır problemleri ile ilişkisi sıklıkla görülmektedir.
Bayramlar güzelliği ve samimiyetiyle sınır ihlallerini bazen kamufle edebiliyor.
“Bayramda küslük olmaz barışın” veya “Şu kişinin bayramını kutlamazsan çok ayıp olur’’ söylemleri kişinin tercihlerine müdahale etmektir.
“Sen görmeyeli çok kilo almışsın/çok zayıflamışsın” kişinin bedenine müdahale etmektir.
“Evlilik ne zaman?, Çocuk ne zaman?” Kişinin özel hayatına müdahale etmektir.
“Amcandır öpsün” “Sarıl dayıya sana şeker verecek çocuğun bedenine müdahaleye etmektir.”
Anne mi daha çok seviyorsun yoksa babanı mı?” çocuğun ruhsal durumuna etki etmektir.
Toplumumuzda istismar olaylarını önleyebilmek için çocuğun bedensel sınırlarına saygı duymak, kendi istemedikçe bir başkasının dokunmayacağı bilincini oluşturmak oldukça önemlidir.
Biz yetişkinler çocukların sağlıklı sınır bilinci oluşturmasına destek olmazsak, çocukların tercihlerini/istekleri görmezden gelip saygı duymazsak gelecek yaşamlarında ihlal edilen, hayır demekte güçlük çeken, manipülasyonlara yatkın bir ihlale uğrayan veya ihlal eden bir karakter yapısına aracı olmuş oluruz. Çünkü ihlal edilenler de bir yerlerde ihlale maruz kalmıştır
Sağlıklı sınırlar çizmek manipülasyonlara ve olumsuz duygulara karşı kişiyi korur. Daha sağlıklı bir kendilik algısı oluşturur.
Çizilen sınırlar duygu ve düşünce özgürlüğünü sağlarken daha sağlıklı ilişkiler oluşturur. Tek başınıza kendi sınırlarınızı oluşturmakta güçlük çekiyorsanız, bir uzmandan yardım alabilirsiniz.
Sağlıklı sınırlarla, olumlu duygularla güzel bir bayram dilerim.
