Duygusal Manipülasyon nedir? Kişinin kararlarının iradesi dışında değişmesi, duygularını yönlendirme ve düşüncelerini etkilemeye neden olan eylemlere manipülasyon adı verilir. Bu tür manipülasyon genellikle bir kişinin zihinsel sağlığına zarar veren ve kendine güveni sarsan bir etki yaratabilir. Kişi genellikle manipülatörün hayatından çıkması ile manipüle edildiğinin farkına varır.
Manipülatör her zaman kötü niyetlidir diyemeyiz. Bazı durumlarda sizi manipüle ettiğinin farkında olmayabilir. Gerçekten sizin iyiliğinizi düşünerek yaklaşabilir. Fakat sebebi ne olursa olsun manipülasyon en büyük duygusal işkencedir.
Peki nedir bu yeni nesil manipülasyon türleri?
LOVE BOMBİNG (Aşk bombardımanı)
Bir duygusal manipülasyon türü olan Lovebombing yani aşk bombardımanı, ismen kulağa hoş gelse de modern dünyada uygulanabilecek en tehlikeli flört şiddetlerinden biridir. Uzun süre maruz kalındığında anksiyete veya ağır depresyona neden olabilmektedir.
Bu manipülasyon türünde, kişi önce size büyük bir ilgi gösterir. Ardı arkası kesilmeyen romantik jestler, iltifatlar havada uçuşur. Tanışmanızın üzerinden kısa bir süre geçmiş olmasına rağmen size muhtemelen hiçbir zaman tutmayacağı büyük sözler verir. Sürekli bir şekilde size ne kadar aşık olduğundan bahseder adeta sizi bulutların üzerine çıkartır. Tam ayaklarınız yerden kesilmişken, sizi kendine bağladığını anladığı anda o ‘sonsuz’ aşk bir anda bitmiş gibi davranır. Eskiden ilgisinden bunaldığınız o kişi artık sizi en ufak ilgiye muhtaç bırakıyordur. Geriye ne romantik jestler kalmıştır ne de iltifatlar, kelimenin tam anlamıyla ‘aşk kırıntılarıyla doymaya’ bırakılmışsınızdır.
Peki Lovebombing sebepleri nelerdir?
Kişinin ailesinden öğrendiği bir davranış biçimi olabilir.
Kişinin kontrol etme ihtiyacı veya insanlar üzerinde hakimiyet kurma isteği olabilir.
Kişi kendini değersiz hissediyor ve bunu başkaları üzerine yüklemek istiyor olabilir.
Kişi erken çocukluk döneminde ihtiyaçları gözardı edilmesinden dolayı narsistik özellikler geliştirmiş olabilir.
Kişi onaylanma ihtiyacı duyuyor olabilir.
GASLİGHTİNG NEDİR?
Bu manipülasyon türünde kişi, partnerinin yaptığı her şeyin yanlış olduğuna, hissettiklerinin bir önemi olmadığına ve düşüncelerinin saçma olduğuna ikna eder.
Gaslighting’e maruz kalan kişi bir süre sonra düşüncelerini ifade etmeye çekinir hale gelir ve kendini eksik hissetmeye başlar. Bu süreç uzun vadede birçok psikolojik rahatsızlığa neden olmaktadır.
Gaslighting’e uğradığınızı nasıl anlarsınız?
Karşınızdaki kişi fikirlerinizi küçümsüyor, hislerinizle dalga geçiyorsa, sizinle ilgili aşağılayıcı eleştiriler yapıyorsa, suçlayıcı davranıp, daha önce söylediklerini inkar ediyorsa sizi manipüle ediyor demektir.
İlişkiniz süresince partnerinizden; fazla alınganlık yapıyorsun, kafanda kuruyorsun, hastalıklı gibisin, çocuk gibi davranıyorsun, çok zorsun sana bir tek ben katlanırım, düşüncelerin çok saçma gibi cümleleri duyuyorsanız, Gaslighting’e maruz kaldığınız söylenebilir.
Kişilerin gaslighting uygulama sebepleri
Lovebombing’in aksine bu manipülasyon türünde çoğu zaman bilinçli uygulanan bir manipülasyon vardır.
Kişi aşağılık kompleksine bağlı olarak, partnerini kendinden üstün görüyorsa bu durumu dengelemek için bu tür manipülasyona başvurabilir.
Kişi ilişkide kendinin ideal taraf olduğunu vurgulamak ve kendi ile beraber olduğu için partnerini kendine minnettar kılmak için gaslighting uygular.
GHOSTİNG NEDİR?
İlişkiyi bitirmek isteyen tarafın, bunu karşısındakine konuşarak yapmak yerine bir anda ortadan kaybolarak ve tüm iletişimi keserek yapmasına ghosting denilir.
Özellikle dijital dünya üzerinden yürütülen ilişkilerde oldukça sık kullanılmaktadır.
İlişkilerde Ghosting belirtileri
Sosyal medya üzerinden yürütülen ilişkilerde partnerlerden birinin diğerinin mesajına sebepsizce uzun süreler boyunca cevap verememesi veya cevapsız bırakması bir ghosting belirtisidir.
Ayrıyeten Hiçbir sorun yokken partnerinizin sizden uzaklaştığını, ilişkinizin eskisi gibi olmadığını düşünüyor ve size soğuk yaklaştığını hissediyorsanız muhtemelen ghosting’e uğruyorsunuzdur.
Ghosting neden yapılır?
Ghosting uygulayan kişiler, genellikle sorumluluk almaktan korkan veya bağlanma korkusu yaşayan insanlardır. İlişkiyi bitirme konuşmasını yapmaktan kaçınır, ortadan yok olurlar.
Manipülasyona Maruz Kalındığında Neler Yapılmalı?
Bu tür Manipülasyonlara maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, kendinizi korumak ve manipülatörün etkisinden kurtulmak için birkaç adım atabilirsiniz:
1. Farkındalık Geliştirme: Manipülasyonu tanıma ve fark etme yeteneğinizi geliştirmek önemlidir. Manipülatörün kullandığı taktikleri tanıyarak, kendinizi koruyabilir ve etkisinden kurtulabilirsiniz.
2. Sınırlar Belirleme: Kendi sınırlarınızı belirleyerek manipülatörün isteklerine karşı koymak önemlidir. Sınırlarınızı net bir şekilde iletişim kurarak ve onlara bağlı kalma konusunda kararlılık göstererek, manipülasyonu engelleyebilirsiniz.
3. Destek Almak: Manipülasyonla başa çıkmak zor olabilir, bu nedenle destek almak önemlidir. Aile, arkadaşlar veya profesyonel bir danışman gibi güvendiğiniz kişilerden destek isteyebilirsiniz.
4. Kendine İnanma: Kendinize güvenmek ve duygusal olarak güçlü kalmak önemlidir. Manipülatörün sizi etkilemesine izin vermemek için kendinize inanın ve kararlılıkla hareket edin.