Fobiler akla yatmayan kaygı ve korkulardır. Sosyal fobi ise kişinin toplum içerisinde, özellikle değerlendirebileceğini veya yargılanacağını düşündüğü ortamlarda hissettiği kaygı ve korkudur. İlk kez girilen ortamlarda veya hazırlıksız yakınılan durumlarda birçoğumuz benzer tepkiler verebiliriz. Ancak sosyal anksiyete diyebilmek için süregenlik gerekir.
Sosyal Anskiyete de toplum içerisindeyken küçük düşürülme korkusu, yetersiz hissetme, kusurlu hissetme, dalga geçileceği endişesi bulunur. Bununla birlikte yüz kızarması, göz teması kuramama, titreme, terleme, ağız kuruluğu nefes almada güçlük, kalp çarpıntısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve karın ağrısı gibi çeşitli fiziksel belirtilerle de görülebilir. Eğer bu belirtiler belirginse kişi bunu yaşamamak ve kimsenin fark etmemesi için o tür ortamlardan ve girişimlerden kaçınır. İnsanlarla ilişki kurmaktan, bir topluluk içerisinde konuşmaktan yana kaçınma durumu vardır. Kişinin akademik veya mesleki yaşamını da olumsuz etkileyebilir.
Sosyal anksiyete tüm kaygı bozuklukları içerisinde en sık karşılaşılan problemlerden birisidir. Ancak buna rağmen çoğu kişi bunu sadece bir kişilik özelliği veya huy olarak tanımladığı için terapiye başvurusu diğerler kaygı bozukluklarına göre daha az görülmektedir.
Sosyal Fobinin Nedenleri Nelerdir?
Sosyal fobi oluşumunda genetik, karakter özellikleri, yaşanılan çevre ve ebeveyn tutumları ve travmatik deneyimler etkili olabilir. Örneğin bir topluluk önümde sunum yapan birinin hata yapması, insanların ona gülmesi ve dalga geçmesi sosyal fobi gelişimine yol açabilir. Özellikle çocukluk döneminde seçici konuşamama, başkalarının yanında konuşamama, yabancıların yanında konuşamama şeklinde kendini belli ederken daha ilerleyen yaşlarda sosyal ortamlarda konuşamama şeklinde görülebilir. Yani çocukken çekingen olarak görülen çocuk yetişkinlikte bunu sosyal anksiyete olarak gösterebilir.
Sosyal Fobi Nasıl Tedavi Edilir?
Sosyal Fobi bir mizaç, karakter özelliği, utangaçlık ve çekimserlik değildir. Sosyal Fobi psikoterapi ile üstesinden gelinebilecek bir şeydir. Kişi öncelikle bunu kabullenerek çözüm içim bir ruh sağlığı uzmanına başvurmalıdır. Sadece bunun bir süreç olduğu ve zamanla değişim gözlemleneceği unutulmamalıdır. Öncelikle hangi faktörün sosyal fobiyi başlattığı, nelerin tetiklediği, hangi durumlarda artış olduğu belirlenmelidir. Sosyal fobi tedavisinde en etkili yöntem bilişsel ve davranışçı terapi yaklaşımıdır. Bu yaklaşımda amaç kişinin kaygı ve korku duyduğu durumlara ilişkin yanlış olan düşünce sistemini değiştirmektedir. Eğer gerekli görülürse ilaç tedavisi de önerilebilir.
